tymczasem by
  • inbred i hybryd
    26.04.2002
    26.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam pytanie dotyczące słów inbred i hybryd. Czy mogę nimi (w tekście naukowym) zastąpić wyrażenia: linia wsobna i mieszaniec? Według niektórych opinii jest to stosowanie żargonu czy też propagowanie anglicyzmów, jednak wydaje mi się, że w długim tekście lepiej używać synonimów, a nie powtarzać za każdym razem: „Mieszaniec A okazał się lepszy od mieszańca B, jednak w porównaniu z mieszańcami C i D…”.
    Sprawdziłam, że obydwa słowa wystepują w słownikach języka polskiego i encyklopediach. Co ciekawe, słowo inbred jest traktowane jako synonim procesu chowu wsobnego, a nie jako równoważnik osobnika (osobników – w hodowli roślin – linii wsobnej) uzyskanego takimi właśnie metodami. Tymczasem hybryd oznacza roślinę lub zwierzę będące mieszańcem.
    Będę bardzo wdzięczna za rozstrzygnięcie tej kwestii.
    Z poważaniem –
    RBK
  • Indianin czy Indigena?
    2.11.2018
    2.11.2018
    Szanowni Państwo,
    w tygodniku „Polityka” (nr 32, 8.08-13.08.2018) pojawił się artykuł, w którym podważano adekwatność określenia Indianie w odniesieniu do rdzennych mieszkańców Ameryki Łacińskiej, sugerując, że dla wielu tamtejszych ludzi jest ono obraźliwe i niepoprawne politycznie. Proponowano za to stosowanie wyrazu (wg artykułu z łaciny) Indigena, czyli ‘miejscowy, tubylec’. Pytam więc o poprawność wyr. Indigena i ewentualną niepoprawność wyr. Indianin, bo w słownikach wzmianki nie znalazłem.
  • jeden kafelek – cała gama kafelków
    12.05.2020
    12.05.2020
    Ostatnio w TV usłyszałam mamy całą gamę kafelków – czy to poprawna forma? Mam wrażenie, że powinno być (kogo, czego) kafelek.
  • kod semantyczny w profesjolekcie informatycznym
    12.03.2020
    12.03.2020
    Dzień dobry!
    Mam pytanie do Państwa dotyczące pojęcia pochodzącego z dziedziny logiki, ale stale używanego w światku IT.
    Czy poprawne jest sformułowanie „kod semantyczny” w odniesieniu na przykład do kodu HTML? Jest to forma, która kompletnie przejęła kontrolę i już nikt nie używa innych. Toczę zacięty bój z przyjacielem, który twierdzi, że jest to w pełni poprawne określenie i podaje mi definicje, które ewidentnie wskazują na pojęcie „kod poprawny semantycznie”, nieważne z której strony na nie spojrzę. A mimo to dalej króluje „kod semantyczny”, który brzmi równie źle jak „to zdanie jest gramatyczne”.
    Kod semantyczny, według ludzi stosujących tę formę, to taki kod, w którym używa się znaczników dla elementów zgodnie z ustalonym wcześniej schematem/systemem/semantyką. Czyż nie jest to właśnie kod poprawny semantycznie?
  • Końcówka -mi

    30.12.2020
    30.12.2020

    Dzień dobry,

    wiadomo, że w narzędniku liczby mnogiej mamy kilkanaście wyjątków z końcówką -mi (ludźmi, braćmi, gośćmi, dziećmi itp.). Interesuje mnie odpowiedź na pytanie, czy dawniej takich słów z końcówką -mi było więcej i od czego zależało, czy dane słowo ma końcówkę -mi czy -ami?


    Serdecznie pozdrawiam i ukłony przesyłam

    Tobiasz Bimbalski

  • Korwin-Mikke ponownie
    4.10.2007
    4.10.2007
    Chciałbym się dowiedzieć, jak powinna wyglądać odmiana obu członów nazwiska Janusza Korwin-Mikkego. No właśnie, mnie się wydaje, że właśnie tak. :) Czyli Korwin, jako herb, pozostaje nieodmienny, natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, żeby odmienić człon Mikke. Coś kojarzę, że taką właśnie odmianę zalecał sam zainteresowany. Tymczasem w mediach na okrągło słyszę o Januszu Korwinie-Mikke, że coś się przydarzyło Januszowi Korwinowi-Mikke itd. (czyli, można by rzec, odwrotnie).
  • Kraków-Łagiewniki
    12.12.2005
    12.12.2005
    Dzień dobry!
    Chciałbym zapytać o poprawną wersję zapisu nazwy dzielnicy miasta: Kraków-Łagiewniki. W piśmiennictwie można spotykać się z różnymi odmianami (razem, osobno lub bez myślnika), np. Kraków – Łagiewniki, Kraków Łagiewniki.
    Dziękuję,
    Ryszard Paluch
  • Krowodrza Górka
    29.10.2019
    29.10.2019
    Od dłuższego czasu spieram się ze znajomymi w kwestii poprawnej odmiany nazwy pętli tramwajowo-autobusowej w Krakowie. W dzielnicy Krowodrza znajduje się pętla oraz osiedle o nazwie Krowodrza Górka. Znajomi odmieniają tę nazwę w bierniku tak, jakby człon Krowodrza był przymiotnikiem, tj. Jadę na Krowodrzą Górkę. Tymczasem ja uważam, iż nazwa ta składa się z dwóch rzeczowników, jak np. Warszawa Ursynów, więc w bierniku powinna brzmieć Jadę na Krowodrzę Górkę. Kto ma rację?
  • letnie wakacje
    4.01.2005
    4.01.2005
    Czy wyrażenie letnie wakacje jest poprawne? Moim zdaniem to pleonazm.
  • Lew
    20.01.2003
    20.01.2003
    Szanowny Panie Profesorze,
    Jak należy napisać: toczy się sprawa przeciwko Lwu, czy Lwowi? Prasa i telewizja używają tylko pierwszej formy, gdy tymczasem nowy słownik ortograficzny przy haśle Lew podaje formę celownika Lwowi.
    Drugi problem to słowo prefiks, które używane jest również w pisowni prefix, i to w telewizji publicznej. Która forma jest poprawna?
    Pozdrawiam –
    Janusz Gramse
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego